57 Ι H ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ
Στη σημειωτική ερμηνεία, παρατηρούμε πως το κεντρικό ζήτημα με το οποίο ασχολείται η σημειωτική προσέγγιση, δεν είναι τι σημαίνει μορφή, αλλά πώς οι μορφές σημαίνουν αυτά που σημαίνουν. Με άλλα λόγια, η σημειωτική περιέχει την αναγνώριση της φύσης του συστήματος σημασιοδότησης που λειτουργεί σε κάθε περίπτωση.
Ως αρχιτέκτονας που μεταξύ άλλων ασχολείται ενεργά τόσο με τη σύνθεση όσο και με τη διδασκαλία της αρχιτεκτονικής εσωτερικών χώρων, θεώρησα πως ήρθε πλέον η στιγμή να εγκαινιάσω και στο blog μια νέα ενότητα, που να ασχολείται με το αντικείμενο αυτό. Με "σώζει" εξάλλου [και με δικαιολογεί, επίσης] ο τίτλος του ιστολογίου μου: αρχιτεκτονική αντίστιξη...
Δεν είναι τυχαίο ωστόσο το γεγονός ότι δεν αναφέρω τον όρο "διακόσμηση": για μένα, η αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων επιχειρεί μία σύνθεση, μία ανάλυση του χώρου, που ταλαντεύεται στη σύνταξη του χώρου και στη σύνθεση κι ερμηνεία της αρχιτεκτονικής, με αποτέλεσμα "εσωτερικές" συνθέσεις, που αναφέρονται στη "συντακτική" όψη του κτίσματος ως στοιχειώδες-περίπλοκο και στη "σημασιολογική" όψη του κτίσματος ως έκφραση-περιεχόμενο.
Σε κάθε μελέτη διαμόρφωσης ενός εσωτερικού χώρου, το στοίχημα είναι ένα: το εκάστοτε κτίριο του εκάστοτε αρχιτέκτονα -οι εκάστοτε όψεις, οι εκάστοτε κατόψεις, οι εκάστοτε τοίχοι, τα εκάστοτε χρώματα, η εκάστοτε υφή των υλικών, τα εκάστοτε παράθυρα, τα εκάστοτε μπαλκόνια, τα εκάστοτε δάπεδα, ο εκάστοτε περιβάλλων χώρος, τα εκάστοτε γεωμετρικά χαρακτηριστικά- να εξετάζονται ως ένα σύνολο στοιχείων οπτικών [όπως είναι τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και το χρώμα], αφής, ήχου [όπως ο θόρυβος και η μουσική], υφής, οσμής, κιναισθητικών στοιχείων [δηλαδή στοιχείων αντίληψης κατά τη μετακίνηση], με άλλα λόγια στοιχείων που προσδιορίζονται από την αντίληψη.
Και πίσω από την αντίληψη...υπάρχει το φως και η γεωμετρία που απλώνεται στο χώρο. Ακόμη,το ενδιαφέρον μετατοπίζεται και στη λογική των σημάτων, των ενδεικτών, της άρθρωσης και άλλων συστατικών μιας "εκ των έσω" ερμηνείας της αρχιτεκτονικής αλλά και του σχεδιασμού.
Με την έννοια αυτή το αρχιτεκτονικό έργο δημιουργεί ένα δικό του αντιληπτικό περιβάλλον, όπου οργανώνονται το κενό και το πλήρες, ο χώρος και τα υλικά χαρακτηριστικά
O Louis Kahn έγραψε ότι "η ουσία του χώρου αντικαθρεφτίζει τι θέλει [...] στην ουσία του χώρου υπάρχει το πνεύμα και η θέληση για έναν ορισμένο τρόπο ζωής...και το σχέδιο πρέπει να ακολουθεί πιστά αυτή τη θέληση [...]. Πριν ένας σιδηροδρομικός σταθμός γίνει κτίριο, θέλει να είναι δρόμος".
Συνεχίζω...: πριν ένα φανταστικό κτίριο γίνει κτίριο αληθινό, θέλει να είναι φαντασία, με την έννοια όμως ότι ο χώρος εδώ νοείται ως ο μικρόκοσμος του ίδιου του αρχιτέκτονα.
